İranlı uzman Afganistan’daki siyasi durumu değerlendirdi

İranlı siyasi analist Amir al-Moussawi, bu ay başlarında RT Arabic'de yayınlanan bir siyasi programda, İran'ın ABD ordusunun komşu Afganistan'dan çekilmesine karşı duruşu ve Taliban'ın Kabil ve daha geniş bölgeye yönelik potansiyel tehdidi hakkındaki endişeleri yorumladı.

Al-Moussawi, Tahran'daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin direktörüdür.

Kaynak: RT Arapça (YouTube)

Tarih: 9 Temmuz 2021

Middleeastobserver

Sunucu: Sayın Amir, İran'ın her türlü tehdide karşı hazırladığı planlarla ilgili olarak, Fatımiyyun'un tehditlere karşı koyabilecek bir güç olarak mevcut olduğuna dikkat çektiniz. Peki ya İran'ın Afganistan'ı bir kaos girdabına düşmekten koruma yeteneği? İran, Afganistan ile kültürel veya dini ortak paydasını veya başka bir müşterek noktayı, ülkenin bir iç savaşın tüneline girmesini önlemek için kullanabilir mi?

- Amerikan projesinin Afganistan'da başarısız olacağına inanıyorum. Çatışmanın peşindeler. İran, Rusya ve Çin’in ulusal güvenliğine, hatta Hindistan'a ve belki Pakistan'a zarar vermek istiyorlar. Bu nedenle bugün bu taraflar arasında iyi bir iletişiminiz var. Dün, Hindistan Dışişleri Bakanı önemli müzakereleri yürütmek için Tahran'a geldi; Bay Zarif ve Bay Lavrov arasında iyi bir iletişim olduğuna inanıyorum, aynı şey Pakistanlılar ve Çinliler için de geçerli.

Bugün bölgede bölgesel anlamda güçlü, dirençli bir cephe olduğuna inanıyorum. İç sahneye gelince, Taliban'ın eskisi kadar güçlü olduğuna inanmıyorum. Afgan halkı, Taliban'ın düşüşünden sonra bir tür özgürlük duygusu hissetti ve ülkede Taliban'ınki gibi katı kurallı bir yönetime tekrar katlanabileceğini sanmıyorum. Dediğiniz gibi batı Afganistan'da da çok güçlü kuvvetler var.

Dolayısıyla Taliban bir anlaşmaya varmalı ve bir ulusal birlik hükümeti kurmalı. İran meseleleri bu yönde ilerletecek ve farklı tarafları bir anlaşmaya varmaya teşvik edecek. Çünkü, en azından bölgesel olarak konuşursak, kimsenin aksini kabul etmeyeceğine inanıyorum… ABD Çin'e, İran'a, Rusya'ya karşı meşum hedefleri olduğu için bölgede sürekli çekişme yaratmanın peşinde olabilir. Bölgenin artık anlaşmaya vardığına ve Afganistan içindeki durumun Taliban'ın daha fazla yayılmasına izin vermeyeceğine inanıyorum.

Her taraf kendi payını, kendi gerçekliğini kabul edecek ve bir milli birlik hükümeti kurulacaktır. Tahran'da üzerinde anlaşmaya varılan şey buydu. İran diplomasisi bunu teşvik edecek ve inanıyorum ki Cumhurbaşkanı Ruhani hükümeti bu konuyu Afgan işleriyle görevli önemli ve özel bir komite oluşturan Seyyid Reisi'ye devredecektir.

Elbette, (İslam Devrimi Muhafızları Ordusu) Kudüs Gücü lideri General Kaani’nin Hac Kasım Süleymani döneminde Afgan meselelerinde uzmanlaştığını, dolayısıyla kendisinin de orada olduğunu ve Afganistan'daki farklı tarafları bir araya getirmeye yardım ettiğini çok iyi biliyoruz. Mevcut bölgesel destekten bahsetmiyorum bile.

Her şeyin kontrol altında olacağına ve bir iç savaşa dönüşmeyeceğine inanıyorum, çünkü işler Amerikalıların gördüğü gibi değil. Taliban bile kendi boyunun ölçüsünün ötesine geçemez.

Medya Şafak